Народна поезија - категорија

падарче повеќе

мн. падарчиња
Вид збор: Именка, среден род
падар
Примери:
И ми станало падарче, / ми ја фатило Гроздана.

палавина повеќе

мн. палавини
Вид збор: Именка, женски род
Епитет на ветар.
Албански: epitet i erës
Примери:
Повеале југа темничара, /а по нето кривца пала'ина.

паликар повеќе

Вид збор: Именка, машки род
јунак
Англиски: hero Турски: palikarya
Слично со: јунак (м.)

панѕир повеќе

мн. панѕири
Вид збор: Именка, машки род
панцир
Англиски: byrnie Албански: pancir
Примери:
(нар. поез.) И продај си од панѕир долама.

панѕирли повеќе

Види и: панцирен (прид.)
Вид збор: Придавка
панцирен
Англиски: armored
Примери:
Панѕурли кошула.

панѕирлив повеќе

Види и: панцирен (прид.)
панѕирлива
Вид збор: Придавка
панцирен
Англиски: armored
Примери:
Руво панѕурливо.

панѕирлија повеќе

Види и: панцирен (прид.)
Вид збор: Придавка
панцирен
Англиски: armored
Примери:
Кошулата панѕирлија.

панѕиров повеќе

Види и: панцирен (прид.)
панѕирова
Вид збор: Придавка
панцирен
Англиски: armored
Примери:
Да променам руво панѕурово.

панцирли повеќе

Види и: панцирен (прид.)
панцирлија
Вид збор: Придавка
панцирен
Англиски: armored
Примери:
Панцирли кошула.

папа повеќе

Вид збор: Извик
леле, леле!
Примери:
Папа, папа, што сум лепа!

пар повеќе

мн. парови
Вид збор: Именка, машки род
гранка, ветка
Англиски: twig Албански: degë
Слично со: ветка (ж.)

парангора повеќе

Вид збор: Именка, женски род
(нар. поез.) ангорска
Примери:
чоја парангора.

парење повеќе

Види и: пари (несв.)
Вид збор: Именка, среден род
Збогатување, собирање пари.
Англиски: enrichment Албански: pasurim
Слично со: збогатување (ср.)

пари повеќе

парат
Вид збор: Глагол, несвршен
пара, распарува
Англиски: split Албански: copton
Примери:
Со сабја по грло ја сече, со боздоган по срце ја пари.
Слично со: распарува (несв.)

парта повеќе

Вид збор: Именка, женски род
Преден горен дел од женска кошула, различно навезен; се вади при перење.
Примери:
Сестра парта не фати.

паторног повеќе

паторнога
Вид збор: Придавка
Што е како нозе на патка.
Примери:
(нар. поез.) Патка ми е паторнога.

паун-перо повеќе

Вид збор: Именка, среден род
Перо од паун.
Примери:
Самур-калпак на главата, / паун-перо на калпакот.

пеан повеќе

пеана
Вид збор: Придавка
(глаг. прид.) пее
Англиски: sung
Примери:
Пеан гроб.
учен, писмен
Англиски: educated
Примери:
Пеан човек е тој.
Слично со: учен (прид.)

певлијан повеќе

Види и: пеливан (м.)
Вид збор: Именка, машки род
пеливан
Англиски: wrestler

пејовит повеќе

Вид збор: Придавка
Тој кој што убаво пее.
Примери:
гласовит

пеливан повеќе

мн. пеливани
Вид збор: Именка, машки род
Епитет за коњ.
Англиски: horse Албански: epitet për kal
Примери:
Што обружа Шарца пеливана.

пенџер повеќе

Види и: пенџере (ср.)
мн. пенџери
Вид збор: Именка, машки род
пенџере
Англиски: window Турски: pencere

перперица повеќе

Види и: потполошка (ж.)
мн. перперици
Вид збор: Именка, женски род
перпелица, потпошка
Англиски: quail

петимија повеќе

Вид збор: Придавка
жален, страден, мил, гален
Англиски: charming
Примери:
Имала мајка сина петимија.
Слично со: гален (прид.) , страден (прид.)

петлиште повеќе

Види и: петел (м.)
мн. петлишта
Вид збор: Именка, среден род
петел
Англиски: cock
Примери:
(нар. поез.) Станете, кокошки, оро фатете,/ќе го жениме старото петлиште.

пикне повеќе

Види и: пика (несв.)
пикнат
Вид збор: Глагол, свршен
Ставање во нешто тесно со сила.
Англиски: stuff Албански: fus gjëra
Примери:
Ги пикнал рацете в џеб.
Слично со: стави (св.)

пиленце повеќе

Види и: пиле (ср.)
мн. пиленца
Вид збор: Именка, среден род
пиле
Англиски: chick Албански: zog
Примери:
(нар. поез.) Трено, пиленце шарено!

пирг повеќе

Вид збор: Именка, машки род
вид украс
Албански: lloj stolie

писан повеќе

писани
Вид збор: Придавка
убав, строен
Англиски: beautiful
Примери:
(нар. поез.) Бре ти, малечко, писано!

пита повеќе

питаат
Вид збор: Глагол, несвршен
Бара дозвола да стапи во брак со нечија ќерка или сестра.
Англиски: propose
Примери:
Попитал Стојан бела Бојана, / Стојан ја пита, брат ја не дава.
праша, (се) праша
Англиски: ask
Примери:
Ќе те питам, ќе те прашам.
Слично со: праша (св.)

питање повеќе

Вид збор: Именка, среден род
просење девојка
Англиски: proposition Албански: lypë vajzë

пише повеќе

пишат
Вид збор: Глагол, свршен
(несв.) пишува
Англиски: write Албански: shkruaj
Примери:
На стол седеа, книга пишеа.

пладнина повеќе

мн. пладнини
Вид збор: Именка, женски род
пладне
Англиски: noon Албански: mesditë
Примери:
кон пладнина, насред пладнина

плак повеќе

Вид збор: Именка, машки род
жал
Англиски: plague Албански: vajtim
Примери:
Од жалови, од плакови дури земја се увилила.
поплак, поплака
Англиски: complaint Албански: ankim, qarje
Примери:
Сторија плак пред царот.

плакоса повеќе

Вид збор: Глагол, свршен
убива
Англиски: kill
Примери:
Скокна грутка, го плакоса.
Слично со: отепа (св.)

плетеница повеќе

мн. плетеници
Вид збор: Именка, женски род
(обично мн.) сплетена коса
Англиски: braids Албански: gërshet
Примери:
(нар. поез.) Ќе си пуштам косми до рамена, / ќе оплетам ситни плетеници.

плетикоса повеќе

Вид збор: Именка, машки род
Прекар на една личност од народната поезија; човек со плетена коса.
Примери:
ај да земиш студено оружје, / да го даиш Плетикосе Павле.

плетка повеќе

мн. плетки
Вид збор: Именка, женски род
плетеница
Англиски: braid Албански: rrjetë e thurrur
Примери:
(нар. поез.) Кило вошки во плетките.

плеќички повеќе

мн. де
Вид збор: Именка, машки род
од плеќи; (нар. поез.) спростри си ја на плеќички, јуначе.

плива повеќе

пливаат
Вид збор: Глагол, несвршен
плови
Англиски: sail Албански: lundroj
Примери:
Гемија плива по море.
Слично со: плови (несв.)

пливање повеќе

Види и: плива (несв.)
пливањето
Вид збор: Именка, среден род
пловење
Англиски: sailing Албански: lundrim

плуска повеќе

плускаат
Вид збор: Глагол, несвршен
Удира, плеска со раце.
Англиски: applaud Албански: duartrokas
Примери:
(нар. поез.) Танки прсти крши Панда, / бели раце плуска.
Слично со: ракоплеска (несв.)

плускот повеќе

(едн.)
Вид збор: Именка, машки род
Звук што се слуша при удар, при плускање.
Англиски: patter
Примери:
(нар. поез.) Што е плускот во гора зелена? / али ми е змија присојница,/ али ми е оган изгорило, / али ми е вода понесело?

погачица повеќе

Види и: погача (ж.)
мн. погачици
Вид збор: Именка, женски род
погача
Примери:
Си месила погачица.

понаша повеќе

(се) понашаат
Вид збор: Глагол, несвршен
се двоуми, се мисли
Англиски: waver
Примери:
Не нашај се, понашај се, еј млада невесто.
Слично со: двоуми (несв.)
се гордее
Англиски: pride
Примери:
Има мајка сребрен прстен, со него се понашa.

попадне повеќе

попаднат
Вид збор: Глагол, свршен
Дојде, се најде некаде.
Албански: erdhi
Примери:
Попаднала црна Арапина, попаднала солунски ливаѓе, ми удрила белана чадара.

попала повеќе

попалат
Вид збор: Глагол, свршен
Побара некого или нешто.
Англиски: search

попипа повеќе

попипаат
Вид збор: Глагол, свршен
(се попипа) Се пипа малку, површно.
Англиски: touch
Примери:
Тој се попипа по џебовите и виде дека му го нема клучот.

попита повеќе

Види и: пита (несв.)
(се) попитаат
Вид збор: Глагол, свршен
Проси девојка за мажење.

поплати повеќе

поплатат
Вид збор: Глагол, свршен
За магла - падне, се спушти.
Примери:
Темна магла поплатила.

попленец повеќе

мн. попленци
Вид збор: Именка, машки род
Тој што попленува, што плени.
Англиски: conqueror
Примери:
Дојдоа клети попленци.
Слично со: разбојник (м.)

поплетарка повеќе

мн. поплетарки
Вид збор: Именка, женски род
плетачка
Англиски: knitter

поплете повеќе

поплетат
Вид збор: Глагол, свршен
исплете
Англиски: knit Албански: thurr
Примери:
Таа сакаше да му поплете нови чорапи.

попроси повеќе

Види и: проси (несв.)
попросат
Вид збор: Глагол, свршен
Побара за жена.
Англиски: propose
Слично со: запроси (св.)

поредум повеќе

Вид збор: Прилог
По ред, едно по друго.
Англиски: one after other
Примери:
ред поредум

посвојка повеќе

мн. посвојки
Вид збор: Именка, женски род
Посвоена ќерка.
Англиски: adoptive daughter

постигне повеќе

постигнат
Вид збор: Глагол, свршен
роди
Англиски: bear Албански: lind
Примери:
Постигнала машко дете.
(се постигне) се породи
Англиски: bear Албански: lindi

потегне повеќе

потегнат
Вид збор: Глагол, свршен
Тргне да оди некаде.
Англиски: pull Албански: filloi
Примери:
Потегна по Марко.

прав повеќе

прави
Вид збор: Придавка
десен
Англиски: right Албански: e djathtë
Примери:
(арх., нар. поез.) С лева р'ка вино зеде, / со правата сабја држе.
Спротивно од: лев (прид.)

првенушка повеќе

мн. првенушки
Вид збор: Именка, женски род
прв род, прв плод
Примери:
две јаболка првенушки

предума повеќе

предумаат
Вид збор: Глагол, свршен
продума, проговори
Англиски: talk Албански: flas
Примери:
Не молчи, предумај нешто.
Слично со: проговори (св.)

презиме повеќе

мн. презимиња
Вид збор: Именка, среден род
прекар
Англиски: nickname Албански: nofkë
Примери:
Му извадија презиме - Гудето.

преколне повеќе

Види и: колне (несв.)
преколнат
Вид збор: Глагол, свршен
Даде клетва.
Англиски: swear Албански: betohem
Примери:
Како си клетва преколна, / ...до три години не дојде.

престане повеќе

престанат
Вид збор: Глагол, свршен
пресуши, секне
Англиски: dry out Албански: shterr, ndërprej
Примери:
Водата престана да тече.
Слично со: секне (св.) , пресуши (св.)
а - б - в - г - д - ѓ - ж - з - ѕ - и - к - л - љ - н - о - п - р - с - т - у - ф - ц - ч - џ - ш